Οι τιμές στο λάδι, οι απειλές, τα παράδοφξα και η μάχη στο ράφι για το ελαιόλαδο
Τόσο ο κίνδυνος επιβολής οριζόντιων δασμών από τις ΗΠΑ στα ευρωπαϊκά προϊόντα όπως το τυποποιημένο ελληνικό ελαιόλαδο όσο και ορμητκή άυξηση της παραγωγής από την Τοουρκία απειλούν ευθέως τους Έλληνες παραγωγούς.
Σε μία χρονιά που αναμένεται ανάκαμψη της εξαγωγικής δραστηριότητας του τυποποιημένου ελαιολάδου, ο κίνδυνος της επιβολής οριζόντιων δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα, μπορεί να ανατρέψει και πάλι τα δεδομένα.
Με έντονη ανησυχία παρακολουθούν οι εξαγωγείς τυποποιημένου ελαιόλαδου τον εξελισσόμενο εμπορικό πόλεμο που έχει προκαλέσει ο νέος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ.
Φοβούνται ότι σε μία χρονιά που αναμένεται ανάκαμψη της εξαγωγικής δραστηριότητας του τυποποιημένου ελαιολάδου, ο κίνδυνος της επιβολής οριζόντιων δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα, μπορεί να ανατρέψει και πάλι τα δεδομένα.
Το ελληνικό ελαιόλαδο στις ΗΠΑ
Πηγές της αγοράς μιλώντας προς τον ΟΤ έλεγαν πως η αμερικανική αγορά είναι από τις σημαντικότερες αγορές του ελληνικού τυποποιημένου ελαιολάδου. Υπολογίζεται ότι πέρυσι εξήχθησαν περί τους 17.000 τόνους – από 4.000 τόνους που είχαν εξαχθεί πριν από περίπου 15 χρόνια – ελληνικού ελαιολάδου. Οπως έλεγαν χαρακτηριστικά στην περίπτωση που επιβληθούν δασμοί στο ελληνικό προϊόν, η ανταγωνιστικότητα του στην αμερικανική αγορά θα πληγεί σημαντικά.
Η απειλή της Τουρκίας
Οχι μόνο λόγω της αύξησης της τιμής του – αυτή είναι η μία παράμετρος – αλλά και διότι θα υστερεί έναντι του ελαιολάδου της Τουρκία, η οποία διαθέτει ορισμένες ποιοτικές ποικιλίες.Η παραγωγή της γειτονικής χώρας έχει ανέλθει στους 450.000 τόνους και φυσικά το προϊόν της δεν θα επιβαρυνθεί από δασμούς. Οπως επίσης και το ελαιόλαδο από την Τυνησία ή το Μαρόκο.Οι ίδιες πηγές αναφερόμενες στις εξαγωγικές επιδόσεις του 2025 του τυποποιημένου ελαιολάδου επεσήμαναν πως αναμένεται βελτίωση – εκτός απροόπτου – όμως χρειάζονται ορισμένα χρόνια ακόμη για να «ανακαταληφθεί» το χαμένο έδαφος των δύο προηγούμενων χρόνων.
Είναι γνωστό πως οι υψηλές τιμές που επικράτησαν στην αγορά στοίχισαν περίπου το 20% των εξαγωγών του τυποποιημένου ελαιολάδου. Το 2024 ο όγκος εξαγωγών υπολογίζεται περί τους 45.000 τόνους.
Σημαντικό παράδειγμα, η διάθεση 20 με 30.000 τόνων αδασμολόγητου τυνησιακού παρθένου και έξτρα παρθένου ελαιολάδου στην ιταλική αγορά – με οριακά οργανοληπτικά- το προηγούμενο χρονικό διάστημα, σε τιμές κάτω του κόστους (4 ευρώ το κιλό χονδρική), οδηγώντας σε επίμονες πιέσεις να πέσει άμεσα το ιταλικό έξτρα κάτω από τα 9 ευρώ το κιλό.
Με την πιθανότητα ικανοποίησης αυτού του στόχου ως στρατηγικό επιχείρημα, οι Ιταλοί αγοραστές ευελπιστούν να τσιμπήσουν παρτίδες φθηνότερου χύμα ελληνικού έξτρα παρθένου, σε τιμές πολύ κάτω από τα 6 ευρώ και κάπως έτσι γίνονται όλο και πιο δύσκολοι στις διαπραγματεύσεις με τους λακωνικούς συνεταιρισμούς, στους οποίους πλέον γίνονται σκόρπιες κρούσεις για αγορές έξτρα στα 5 με 5,20 ευρώ το κιλό (EXW), νούμερα που δεν ικανοποιούν κανέναν. Θα μπορούσε να πει κανείς πως λείπει κάποια θετική πράξη – κράχτης, που να λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς, καθώς έχει να ακουστεί συμφωνία για ελαιόλαδο πάνω από τα 5,50 ευρώ από τις 7 με 8 Ιανουαρίου.
Πτώση της τιμής στα 5 ευρώ το κιλό
Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ πέρυσι τέτοια εποχή η τιμή παραγωγού ήταν πάνω από 9 ευρώ το κιλό, φέτος είναι περί τα 5 ευρώ το κιλό – ο λόγος γίνεται για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Και η μέση τιμή εξαγωγής υπολογίζεται μεταξύ 9 και 10 ευρώ το κιλό. Αναφορικά με τις διαμαρτυρίες που εκφράζονται από τους καταναλωτές για την ύπαρξη υψηλών τιμών στη λιανική πώληση, άλλες πηγές έλεγαν ότι πρόκειται για αποθέματα της περυσινής παραγωγής, που η τιμή της πρώτης ύλης ήταν σε υψηλά επίπεδα. Γι’ αυτό τον λόγο και τα προωθούν με υψηλές προσφορές.
Η ελληνική τιμολόγηση και η στάση του εμπορίου
Πρωί Τετάρτης, επαγγελματίας ελαιοπαραγωγός από την Καλαμάτα κάλεσε στην Agrenda να ρωτήσει τι συνέβη αφού «όλα τα ελαιοτριβεία της περιοχής» έδωσαν τιμή για τις τρεις γραμμές στα 4,00 με 4,30 ευρώ το κιλό, από 4,70 ευρώ την περασμένη βδομάδα. Ο συντάκτης προσπάθησε να επιβεβαιώσει την εγκυρότητα αυτής της πληροφορίας και όπως έδειξε το ρεπορτάζ εντοπίζεται ένα έντονο καθοδικό ρεύμα που θυμίζει μέσα Δεκεμβρίου 2024, με την κρίσιμη διαφορά όμως πως πολλοί παραγωγοί πια ενδιαφέρονται άμεσα να πουλήσουν. Στην παρούσα φάση, καθίσταται σαφές πως το εμπόριο ενδιαφέρεται να ρίξει το μέσο όρο σε Μεσσηνία, Ηλεία και Κεντρική Ελλάδα περί τα 4 με 4,50 ευρώ το κιλό στο έξτρα, και να κρατήσει το «πρίμιουμ» για κάποιες καλές ποιότητες από Κρήτη και Λακωνία στα 50 λεπτά, δηλαδή γύρω από τα 5 ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί πως η έλλειψη οργάνωσης στην ελληνική αγορά και η ανυπαρξία εθνικών στατιστικών για πωλήσεις και αποθέματα, διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό την «υποτιμητική κερδοσκοπία», όταν η αγορά βρίσκεται σε όποια υποχώρηση. Το έλλειμμα ενημέρωσης χτίζει την νοοτροπία στον ελαιοπαραγωγό πως θα είναι σε θέση να κλείσει καλύτερη συμφωνία σε λίγες μέρες με ατομική διαπραγμάτευση όταν η αγορά βρίσκεται στο πράσινο, ενώ σαν οι δείκτες κοκκινίζουν, ο ίδιος άνθρωπος τρέχει να προλάβει την «προσφορά» του εκάστοτε εμπόρου, προκαλώντας διπλή ζημιά.
Όλα θα έπρεπε να πηγαίνουν καλύτερα βάσει κατανάλωσης
Η αγορά – ατμομηχανή της Ισπανίας, δείχνει υγιείς επιδόσεις και τα πρώτα αδιαμφισβήτητα στοιχεία για την κατανάλωση τυποποιημένου ελαιολάδου (+25% για όλους τους κωδικούς ελαιολάδου, +45% για το έξτρα την περίοδο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2024) θα έπρεπε να λειτουργούν υπέρ της οριακής ανατίμησης της αξίας της πρώτης ύλης. Αντ’ αυτού επαναλαμβάνεται το έργο του ανταγωνισμού κόστους, όπου ένα κρίσιμο μέγεθος πρώτης ύλης (που στα χαρτιά είναι ακόμα μεγαλύτερο), συγκεντρωμένο σε παίκτες που δεν υπόκεινται στους κανόνες των υπολοίπων (Τουρκία, Τυνησία, κλπ), επιδρούν διασπαστικά και αρνητικά στις αμοιβές όλων των παικτών του παιγνίου που λέγεται αγορά ελαιολάδου. Επίσημα, το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου αναμένει παγκόσμια κατανάλωση άνω των 3 εκατ. τόνων που αποτελούσε και ο στρατηγικός στόχος πριν την έναρξη της φετινής χρονιάς.
Η μάχη στα ράφια των σούπερ μάρκετ
Υπολογίζεται ότι αυτά θα έχουν εξαντληθεί μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου. Και ήδη έχουν αρχίσει να κάνει την εμφάνιση του το τυποποιημένο ελαιόλαδο της νέας παραγωγής με σημαντικά χαμηλότερες τιμές.
Βέβαια οι εταιρείες τυποποίησης δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο το πρόβλημα της ανάκτησης των χαμένων πωλήσεων του εξωτερικού, αλλά και της εσωτερικής αγοράς.
Ο τενεκές των 16 κιλών
Είναι εντυπωσιακό ότι στο διάστημα των δύο τελευταίων χρόνων οι πωλήσεις τυποποιημένου ελαιολάδου κατέρρευσαν στην εσωτερική αγορά, υποκαθιστάμενες είτε από τους διάφορους τύπους σπορελαίων είτε από το χύμα προϊόν – στη συσκευασία του 16κιλου τενεκέ!
Θα δοθεί μεγάλη μάχη στα ράφια των σούπερ μάρκετ και κυρίως με την πολιτική των προσφορών για να ξανακερδίσουν τους καταναλωτές.
Με πληροφορίες από ot.gr, agronews
Ακολουθήστε μας στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία νέα